อาการโควิด 19 เป็นอย่างไร ไขคำตอบเราติด COVID-19 ยังนะ ?

คู่มือและวิธีสังเกตอาการป่วยโควิด 19 หากใครมีข้อสงสัยจะป่วยหรือคนรอบข้างเสี่ยงเป็นหรือไม่ มาดูกัน

เราติดหรือยังนะ ?...เป็นประโยคที่หลายคนถามตัวเองเสมอเมื่อมีอาการไม่สบายเนื้อไม่สบายตัว ทำท่าจะเป็นไข้ ไอ-จามขึ้นมาทีมีสะดุ้งกลัวว่าจะถูกโควิด 19 เล่นงานซะแล้ว แต่อย่าเพิ่งตื่นตระหนกจนเกินไป เพราะหากยังไม่แน่ใจว่าป่วย COVID-19 จริงหรือไม่ ลองเช็กอาการของโรคโควิด 19 ให้แน่ใจเสียก่อน จากข้อมูลทั้งหมดนี้ที่เรารวบรวมมาให้ทราบกัน

อาการโควิด 19 มีอะไรบ้าง ?

อาการหลัก ๆ ที่บอกว่าเรามีโอกาสติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 แล้ว นั่นคือ...

อาการที่พบได้บ่อย

1. มีไข้ มีอุณหภูมิร่างกาย 37.5 องศาเซลเซียสขึ้นไป (อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยบางรายอาจไม่มีไข้เลย)
2. มีอาการทางเดินหายใจข้อใดข้อหนึ่ง ซึ่งบางคนอาจจะมีเพียงอาการเดียว หรือมากกว่านั้น คือ

เจ็บคอ
ไอ
มีน้ำมูก
หายใจเร็ว หายใจลำบาก หอบเหนื่อย
จมูกไม่ได้กลิ่น หรือลิ้นไม่รับรส

อาการอื่น ๆ ที่พบได้บ้าง

นอกจากมีไข้สูง ร่วมกับอาการทางเดินหายใจอย่างใดอย่างหนึ่งแล้ว ในผู้ป่วยหลายรายยังมีรายงานพบอาการเหล่านี้ด้วย แต่เป็นเพียงอาการร่วม ไม่ใช่อาการแสดงหลักของโรค เช่น

ปวดหัว
อ่อนเพลีย
ท้องเสีย
คลื่นไส้ อาเจียน
ปวดเมื่อย ปวดกล้ามเนื้อ
ตาแดง
มีผื่นขึ้น
หากรุนแรงอาจมีอาการปอดอักเสบ

อย่างไรก็ตาม สำหรับการระบาดในปี 2564 พบโควิด 19 ระบาดในหลายสายพันธุ์มากขึ้น ซึ่งอาจมีอาการแตกต่างกันไปบ้าง ดังนี้

อาการโควิดสายพันธุ์อัลฟา (สายพันธุ์อังกฤษ B.1.1.7)

อาจพบอาการต่อไปนี้

ในช่วง 14 วันแรกจะมีอาการเป็นไข้
หนาวสั่น
ไอ หายใจถี่ หายใจลำบาก
ปวดศีรษะ
สูญเสียการได้กลิ่น
เจ็บคอ
มีน้ำมูก
อ่อนเพลีย
ปวดเมื่อยตามร่างกาย
อาเจียน หรือท้องเสีย
มีผื่นขึ้นที่เท้าหรือนิ้วเท้า ลักษณะคล้ายตาข่ายหรือเส้นใยเล็ก ๆ หรือมีจุดเลือดออก หรือมีผื่นบวมแดงคล้ายโรคลมพิษ หรือบางรายอาจมีลักษณะกลุ่มของตุ่มน้ำคล้ายโรคอีสุกอีใส
บางรายอาจมีอาการตาแดง แต่พบได้น้อยเพียง 1-3% โดยมีอาการเยื่อบุตาอักเสบหรือบวม น้ำตาไหล ระคายเคืองตา คัน มีขี้ตา ตาสู้แสงไม่ได้

อาการโควิดสายพันธุ์เดลตา (สายพันธุ์อินเดีย B.1.617)

ปวดหัว
เจ็บคอ
มีน้ำมูก
มักจะไม่ค่อยสูญเสียการรับรส
มีอาการทั่วไปคล้ายหวัดธรรมดา

ดังนั้น หากรู้สึกไม่สบาย คล้ายเป็นหวัด ควรสังเกตตัวเอง หากมีอาการน่าสงสัยให้รีบไปพบแพทย์

อาการโควิดสายพันธุ์เบตา (แอฟริกาใต้)

ปวดเมื่อยตามร่างกาย
เจ็บคอ
ท้องเสีย
ปวดศีรษะ
ตาแดง
การรับรสหรือการได้รับกลิ่นผิดปกติ
มีผื่นขึ้นบริเวณผิวหนัง หรือนิ้วมือ นิ้วเท้าเปลี่ยนสี

อาการโควิดสายพันธุ์โอมิครอน (B.1.1.529)

จากข้อมูลผู้ป่วยโควิดที่ติดเชื้อสายพันธุ์โอมิครอน พบว่าส่วนใหญ่มีอาการคล้ายกับไข้หวัดใหญ่ และบางคนอาจไม่มีอาการ หรือมีอาการน้อย เช่น รู้สึกอ่อนเพลีย เมื่อยล้า ไม่พบการสูญเสียการรับรสหรือรับกลิ่น และส่วนใหญ่อาการจะดีขึ้นภายใน 2-3 วัน อย่างไรก็ตาม ทีมวิจัยจากอังกฤษยังพบว่า ผู้ป่วยสายพันธุ์โอมิครอนจะมีอยู่ 8 อาการที่สังเกตได้ คือ

เจ็บคอ (อาจมีไอแห้ง)
น้ำมูกไหล
จาม
อ่อนเพลีย เหนื่อยล้า
ปวดศีรษะ
ปวดเมื่อยตามกล้ามเนื้อ
เหงื่อออกมากในตอนกลางคืน และอาจทำให้เสื้อผ้าชุ่มด้วยเหงื่อจนต้องเปลี่ยนเสื้อผ้า แม้ว่าจะนอนในห้องแอร์ก็ตาม
ปวดหลังส่วนล่าง

ประวัติเสี่ยง มีอะไรบ้าง ?

          1. เดินทางมาจากเขตติดโรค หรือพื้นที่ที่มีการระบาดต่อเนื่อง
          2. ประกอบอาชีพที่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ที่เดินทางมาจากเขตติดโรค หรือพื้นที่ที่มีการระบาดต่อเนื่อง
          3. สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยสงสัย หรือผู้ป่วยยืนยัน
          4. เป็นบุคลากรทางการแพทย์ที่สัมผัสกับผู้ป่วยยืนยัน
          (ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับดุลพินิจของแพทย์)

ถ้ามีอาการทางเดินหายใจ ร่วมกับมีประวัติเสี่ยงข้อใดข้อหนึ่ง
ควรไปตรวจหา COVID-19 ทันที

โควิดลงปอด มีอาการอย่างไรบ้าง ?

อาการโควิดที่พบส่วนใหญ่ คือ มีไข้ ไอ เจ็บคอ คล้ายกับไข้หวัดทั่วไป ซึ่งหากภูมิคุ้มกันร่างกายแข็งแรงพอจะสามารถต่อสู้กับเชื้อไวรัส และรักษาตัวให้หายได้เอง ทว่าความอันตรายของโรค COVID-19 อยู่ตรงที่เชื้อไวรัสนี้มีโอกาสลงปอดได้ง่าย โดยเฉพาะสายพันธุ์ต่าง ๆ ที่แพร่ระบาดระลอกใหม่ นอกจากจะติดต่อง่ายกว่าเดิมแล้ว กลับพบคนหนุ่มสาวมีอาการปอดอักเสบมากขึ้นด้วยทั้งที่บางคนไม่มีอาการป่วยใด ๆ เลย แต่เมื่อเอกซเรย์ปอดกลับเจอฝ้าที่แสดงถึงภาวะปอดอักเสบ ทำให้รักษาได้ล่าช้าและอาจเป็นอันตรายได้

โดยอาการที่สังเกตได้ว่าเชื้อโควิดลงปอดแล้วก็คือ

ไอแห้ง ๆ มีอาการไอมากขึ้น
เหนื่อยง่ายขึ้น สังเกตได้จากเวลาทำกิจกรรมอะไรก็ตามที่เคยทำได้ปกติ แต่ตอนนี้เมื่อทำแล้วจะรู้สึกเหนื่อยเร็วกว่าเดิม
หอบเหนื่อย แน่นหน้าอก
หายใจติดขัด หายใจลำบาก หายใจไม่อิ่ม เนื่องจากเชื้อที่ลงปอดจะทำให้เกิดการอุดกั้นบริเวณถุงลมปอด ส่งผลต่อการแลกเปลี่ยนและลำเลียงออกซิเจน
พูดติดขัด ขาดห้วง
ระดับออกซิเจนในเลือดลดต่ำลง เพราะเชื้อที่อุดกั้นถุงลมปอด ทำให้การลำเลียงออกซิเจนไม่ดี จึงส่งออกซิเจนไปยังกระแสเลือดน้อยกว่าปกติ

นอกจากนี้ยังมีวิธีเช็กง่าย ๆ ด้วยตัวเองว่าโควิดลงปอดแล้วหรือยัง หรือหากลงปอดแล้วจะเป็นอันตรายแค่ไหน สามารถรักษาได้ไหม แล้วจะฟื้นฟูสมรรถภาพปอดกลับมาได้หรือไม่ ตามข้อมูลในกระทู้นี้เลย

อาการโควิดลงปอดเป็นยังไง พร้อมวิธีเช็กเบื้องต้น สัญญาณไหนต้องรีบรักษา

อาการโควิด แบบไหนสีเขียว สีเหลือง สีแดง

สำหรับการประเมินอาการความรุนแรงของผู้ป่วยโควิด 19 จะแบ่งเป็น 3 ระดับ คือ

ผู้ป่วยสีเขียว อาการไม่รุนแรง สามารถทำ Home isolation ได้

ไม่มีอาการ
มีไข้ หรือวัดอุณหภูมิร่างกายได้ 37.5 องศาเซลเซียสขึ้นไป
ไอ มีน้ำมูก เจ็บคอ
ไม่ได้กลิ่น ลิ้นไม่รับรส ตาแดง ผื่น
ถ่ายเหลว
ไม่มีอาการหายใจเร็ว
ไม่มีอาการหายใจเหนื่อย
ไม่มีอาการหายใจลำบาก
ไม่มีปอดอักเสบ
ไม่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรง / โรคร่วมสำคัญ

ผู้ป่วยสีเหลือง

มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรงหรือโรคร่วมสำคัญ ข้อใดข้อหนึ่ง
แน่นหน้าอก
หายใจไม่สะดวกขณะทำกิจกรรม
หายใจเร็ว เหนื่อย หายใจลำบาก ไอแล้วเหนื่อย
อ่อนเพลีย เวียนศีรษะ
ปอดอักเสบ
ถ่ายเหลวมากกว่า 3 ครั้งต่อวันร่วมกับหน้ามืดวิงเวียน

ผู้ป่วยสีแดง

หอบเหนื่อย พูดไม่เป็นประโยค
แน่นหน้าอกตลอดเวลา หายใจแล้วเจ็บหน้าอก
ซึม เรียกไม่รู้ตัว ตอบสนองช้า
ปอดบวมที่มี hypoxic (risting O2 saturation <96%) หรือมีภาวะลดลงของออกซิเจน SpO2 มากกว่าหรือเท่ากับ 3% ของค่าที่วัดได้ครั้งแรกขณะออกแรง หรือภาพรังสีทรวงอกมี progression ของ pulmonary infiltrates

เปรียบเทียบอาการโควิด 19 กับโรคอื่น ๆ

อาการป่วยที่กล่าวมา ไม่ว่าจะเป็นไข้ ไอ จาม เจ็บคอ ก็อาจเป็นสัญญาณของโรคอื่น ๆ ที่คล้ายกับ COVID-19 ได้เช่นกัน ดังนั้น ลองมาเปรียบเทียบความแตกต่างของโรคโควิด 19, ไข้หวัดทั่วไป, ไข้หวัดใหญ่, ไข้เลือดออก และโรคภูมิแพ้ กันดูก่อน

อย่างไรก็ตาม ในผู้ป่วย COVID-19 บางคนอาจไม่แสดงอาการอะไรเลย
แต่ตรวจพบเชื้อในร่างกายได้เช่นกัน ดังนั้น ให้พิจารณาประวัติเสี่ยงของตัวเองด้วย

แบบประเมินความเสี่ยง เราติดโควิดหรือยัง ?

หากเช็กอาการเองแล้วก็ยังไม่ค่อยมั่นใจ หรือกลัวจะพลาด งั้นลองมาทำแบบประเมินความเสี่ยงที่หน่วยงานต่าง ๆ จัดทำขึ้น เพื่อให้รู้ชัวร์ ๆ ว่าเราเข้าข่ายติดโควิด-19 แล้วจริงไหม ?