สรุปครบทุกประเด็น คลับเฮาส์แตก ศ.ดร.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา เข้ามาพูด ยอมรับวัคซีนไฟเซอร์ดีจริง แต่เราสั่งช้าไป พร้อมยอมรับ วัคซีนซิโนแวคที่สั่งในช่วงแรก ไม่มีผู้เชี่ยวชาญให้คำปรึกษา และตอนนี้ เราต้องหยุดสั่งซิโนแวคได้แล้ว คน 20,000 คน ร่วมเป็นพยาน
เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 2564 ศ.ดร.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ได้ออกมาพูดใน คลับเฮาส์ ท่ามกลางคนฟังกว่า 20,000 คน ถึงเรื่องวัคซีนโควิด การกระจายวัคซีนไฟเซอร์สู่บุคลากรด่านหน้า และดราม่าต่าง ๆ รวมถึงการนั่งในบอร์ดของสยามไบโอไซเอนซ์ ซึ่งมีผู้ฟังกว่า 20,000 คน โดยวันนี้ กระปุกดอทคอม จะมาสรุปเรื่องนี้ให้ฟังกัน
rafapress / Shutterstock.com
อ.ประสิทธิ์ ยอมรับ ตอนนี้ในไทยสายพันธุ์เดลตาเกิน 50% ด่านหน้าต้องได้ไฟเซอร์ แต่ติดที่ประชุม ศบค. คุยกันนาน 3 อาทิตย์
ศ.ดร.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล กล่าวยอมรับว่า เมื่อประมาณ 3 อาทิตย์ก่อน เหล่าคณะกรรมการที่มี ศาสตราจารย์คลินิกเกียรติคุณ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร นั่งเป็นคณะกรรมการอยู่ด้วย ได้มีการคาดการณ์ว่า โควิดสายพันธุ์เดลตา จะเข้ามาระบาด 50% ของประเทศ ซึ่งการฉีดซิโนแวค 2 เข็มจะไม่เพียงพอ แต่ไปเสียเวลากับการพิจารณาของ ศบค. ชุดเล็กถึง 3 อาทิตย์
ทั้งนี้ เรื่องที่วัคซีนไฟเซอร์จะเข้ามา 1.5 ล้านโดสจากสหรัฐอเมริกา ในตอนแรกวางแผนว่าจะนำไปฉีดให้คนในกลุ่มเสี่ยงก่อน แต่ตนได้เสนอให้นำส่วนนี้ประมาณ 6-7 แสนโดสมาแบ่งให้บุคลากรทางการแพทย์ด้วย เพราะกลุ่มนี้เสี่ยงที่จะติดเชื้อและแพร่เชื้อได้ง่ายกว่า การฉีดวัคซีนบูสเตอร์นั้น ยืนยันว่าฉีดได้ทั้งวัคซีนแบบ mRNA (ไฟเซอร์, โมเดอร์นา) และแบบ ไวรัลเวกเตอร์ (แอสตร้าเซนเนก้า) ซึ่งเปิดให้บุคลากรเลือกได้เลยว่าจะเอาตัวไหน ไม่ได้บังคับว่าต้องฉีดแพลตฟอร์มใดแพลตฟอร์มหนึ่ง แต่ก่อนหน้านี้เกิดความเข้าใจผิดในเรื่องนี้ และวัคซีนไฟเซอร์ 1.5 ล้านโดส จะฉีดให้กับด่านหน้าของศิริราชทั้งหมดกว่า 22,731 คน จะมาถึงไทยในปลายเดือนกรกฎาคม 2564 จะใช้เวลา 2 สัปดาห์ในการฉีดให้ครบทุกคน แต่นักศึกษาที่ขึ้นคลินิก ใกล้ชิดผู้ติดเชื้อ จะได้รับก่อน
นอกจากนี้ ทางศิริราชมูลนิธิ ยังจ่ายเงินไปแล้ว 26 ล้านบาท เพื่อสั่งวัคซีนโมเดอร์นาจากสภากาชาดไทย 20,000 โดส
ยืนยัน คนที่ได้วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า 2 โดส ไม่ต้องฉีดซ้ำ
ศ. นพ.ประสิทธิ์ ยืนยันว่า วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า เพียง 2 โดสสามารถป้องกันโควิดสายพันธุ์เดลตาได้ ตนก็ฉีด 2 โดสไม่ได้รอเข็ม 3 ซึ่งต้องบอกว่าตอนนี้วัคซีนของเราไม่ได้เยอะมาก อย่างคนกลุ่มเสี่ยงคืออายุ 60 ปีขึ้นไปและคนที่มี 7 โรคร้าย ยังฉีดวัคซีนไม่ได้ถึง 20% ซึ่งหากมีอะไรเปลี่ยนแปลงแล้วค่อยมาคุยกัน
ส่วนเรื่องที่ซื้อวัคซีนเข้ามาช้านั้น ดร. นพ. ยศ ตีระวัฒนานนท์ นักวิจัยจากโครงการประเมินวัคซีนโควิด 19 และที่ปรึกษาเกี่ยวกับการวิจัยวัคซีนจากโครงการอนามัยโลก เคยบอกว่าปลายปี 2564 จะผลิตวัคซีนได้มากกว่า 20,000 ล้านโดส ซึ่งจะทำให้วัคซีนเป็นตลาดของผู้ซื้อ แต่ในความเป็นจริง ตอนนี้น่าจะได้แค่ 12,000 ล้านโดส จากประชากรโลกทั้งสิ้นกว่า 7,800 ล้านคน ถึงอย่างไรก็ไม่น่าพอ เพราะถ้าพอต้อง 15,000 ล้านโดส ตลาดจึงเป็นตลาดของผู้ขาย ไปซื้อตอนนี้ก็ไม่มีให้
หมอประสิทธิ์ ชี้ ศบค. ยอมรับแล้วว่าซิโนแวค 2 เข็มไม่เพียงพอ-ที่มาฉีดวัคซีนสลับยี่ห้อ
ทั้งนี้ ศ. นพ.ประสิทธิ์ ชี้ว่า เรื่องเอกสารหลุดที่ก่อนหน้านี้ กรณีไม่ฉีดวัคซีนบูสเตอร์ให้ด่านหน้า เพราะจะแก้ตัวเรื่องซิโนแวคยากขึ้นนั้น ตนไม่ทราบเพราะตนไม่ได้อยู่ในที่ประชุม ตนเป็นแค่ที่ปรึกษา แต่ตนย้ำเตือนมาตลอดเรื่องสายพันธุ์เดลตา และเราต้องมีโดสที่เป็นบูสเตอร์ ทาง ศบค. ก็ยอมรับข้อเสนอการฉีดเข็ม 3 แสดงว่า ศบค. ก็ยอมรับแล้วว่า วัคซีนซิโนแวค 2 เข็มไม่เพียงพอต้าสายพันธุ์เดลตา ปีก่อนที่สั่งซิโนแวคมาเพราะยังไม่มีการกลายพันธุ์ ตอนนั้นสายพันธุ์อู่ฮั่นแค่ซิโนแวคเอาอยู่ แต่ตอนนี้ชัดเจนแล้วว่าไม่เพียงพอ
ส่วนเรื่องกันฉีดวัคซีนผสมนั้น ต้องเข้าใจก่อนว่า ตอนนี้เรามีวัคซีนในมือเรา และต้องทำให้ได้เร็วที่สุดที่จะป้องกันสายพันธุ์เดลตา โดยมีงานวิจัยมาจาก 2 กลุ่ม กลุ่มแรกคือจุฬาฯ กลุ่มสองคือกรมวิทยาศาสตร์ ซึ่งต้องบอกว่า วัคซีนซิโนแวคสามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกัน humoral immunity ได้ดี แต่น้อยมากที่จะกระตุ้น CMI (cell-mediated immunity) ซึ่งวัคซีนแบบไวรัลเวกเตอร์ และ mRNA สามารถกระตุ้น CMI ได้ดี จึงจำเป็นต้องฉีดทั้งซิโนแวคและแอสตร้าเซนเนก้า โดยฉีดซิโนแวคก่อน จากนั้น 3-4 อาทิตย์ถึงฉีดแอสตร้าเซนเนก้า และผลออกมาตรงกันคือทั้งจุฬาฯ และกรมวิทย์ฯ เราจึงเสนอ ศบค. เข้าไปแบบนี้ และจะได้เริ่มแบบนี้ก่อน ส่วนใครที่ได้แอสตร้าเซนเนก้าเข็มแรก เข็มต่อไปก็ยังเป็นแอสตร้าเซนเนก้าเหมือนเดิม ตอนนี้ทางเราก็ทะเลาะกันกับแอสตร้าเซนเนก้าเหมือนกัน เพราะทางนั้นเอาวัคซีนไปให้อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ เวียดนาม เราเป็นแค่ผู้ผลิตเท่านั้น
ภาพจาก teera.noisakran / Shutterstock.com
หมอประสิทธิ์ยอมรับ สั่งซิโนแวคเข้ามาตอนแรก "ไม่มีผู้เชี่ยวชาญ" มาคุม
จากนั้นได้มีนักศึกษาแพทย์ที่ทำงานในสหรัฐอเมริกา ออกมาพูดถึงเรื่องประสิทธิภาพของซิโนแวค และถามถึงว่าเหตุใดเราไม่ทิ้งซิโนแวคไปเลย แล้วสั่งไฟเซอร์เข้ามาแทน ซึ่งหมอประสิทธิ์ยอมรับว่า ตนไม่ได้คัดค้านเรื่องที่ว่า ไฟเซอร์มีประสิทธิภาพสูงกว่า แต่ไปดูข้อมูลย้อนหลังได้เลยว่า ช่วงแรกที่มีการสั่งวัคซีน "ไม่ได้มีการเชิญผู้เชี่ยวชาญเข้ามา" แต่พอเริ่มมีจุดสังเกตว่ามีอะไร ก็เริ่มให้ผู้เชี่ยวชาญเข้ามา ช่วงเวลาที่ควรจะสั่งวัคซีน mRNA คือสั่งเมื่อตอนที่ทดลองเฟส 3 ในตอนนั้นทั้งอเมริกาและแคนาดา สั่งวัคซีนจากไฟเซอร์ 3 เท่าของจำนวนประชากร แต่สำหรับประเทศไทยในตอนนั้น สถานการณ์การควบคุมโรคระบาดยังดี ติดน้อย เลยไม่คิดว่าต้องมีความจำเป็นไปติดต่อวัคซีนไว้ก่อน แต่พอสถานการณ์ของเราเริ่มรุนแรงขึ้น วัคซีนที่ในประเทศที่จองไปแล้วก็ได้ก่อน และต้องเอาซิโนแวคเข้ามา และแอสตร้าเซนเนก้าที่เข้ามาตอนแรก เราก็ผลิตไม่ได้ ส่วนการสั่งวัคซีน mRNA ไม่ใช่ว่าเราไม่สนใจ เราติดต่อผ่านท่านผู้หญิงคนหนึ่งที่อยู่อเมริกา และเขาบอกว่าวัคซีนไฟเซอร์จะเข้ามาได้ 20 ล้านโดสในไตรมาส 4 นี้ โดยจะเข้ามาทีแรก 10 ล้านโดสก่อน และจะทยอยมาอีก 10 ล้าน แต่เราก็ขอตัดเขามาก่อน 1.5 ล้านโดส
ตนเห็นด้วยว่า จากนี้ไม่สมควรต้องสั่งซิโนแวคอีกแล้ว เพราะอย่างไรในอนาคตก็จะมีแต่แพลตฟอร์ม 2 อันนี้ (คาดว่าเป็น mRNA และ ไวรัลเวคเตอร์-ผู้เขียน) และแพลตฟอร์มไวรัลเวกเตอร์ ก็ไม่ได้มีแค่แอสตร้าเซนเนก้า แต่มีจอห์นสันแอนด์จอห์นสัน และ สปุตนิก วี ที่ติดต่อเอาไว้ แต่ สปุตนิก วี ขอเอกสารมาดูเพื่อให้ผ่าน อย. แต่เอกสารเป็นภาษารัสเซีย อย่างไรก็ต้องมาแปล และมีประเด็นที่ฉีดไปแล้วที่บราซิล แต่ไวรัสยังแพร่กระจายได้
ตนเห็นด้วยเรื่องที่ว่า ประเทศไทยตอนนี้มันเยิ่นเย้อ มันมีลำดับขั้นตอนมากมาย และมันก็คือบทเรียน ถ้าปีหน้าพูดถึงวัคซีนรุ่น 2 ในตอนนี้เราก็ควรที่จะติดต่อได้แล้ว ทั้งไฟเซอร์ โมเดอร์นา แอสตร้าเซนเนก้า อาจจะวางเงินไปก่อน 120 ล้าน ตนยอมรับว่าที่ผ่านมาเราสั่งวัคซีนช้า เพราะเราคิดว่าประเทศไทยดีมาก เราเลย ignore (งดเว้น) ในการรีบสั่ง เราคาดเดาเหตุการณ์ไว้ว่าตอนนี้วัคซีนล้น มันคือตลาดของผู้ซื้อ แต่ในความเป็นจริงมันไม่ใช่ ไปดูตัวเลขได้เลย
นอกจากนี้ เราควรมองวัคซีนที่เป็นโปรตีนเบสอย่าง Novavax ด้วย แต่ตอนนี้วัคซีนตัวนี้ยังไม่ผ่าน อย. ขอสหรัฐอเมริกา และตนเห็นด้วยว่าต้องเอาวัคซีนที่มีประสิทธิภาพสูงเข้ามา ตนเห็นด้วยว่าเราต้องนำวัคซีนเข้ามาหลาย ๆ แพลตฟอร์ม
ในเรื่องที่ นายอนุทิน ชาญวีระกูล เคยบอกว่า ที่ปรึกษาระดับอาจารย์หมอ 3 คน ที่สามารถกำหนดได้ถึงแนวทางวัคซีน ได้แก่ นพ.ยง ภู่วรวรรณ ศ.พญ.กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ และ นพ.ทวี โชติพิทยสุนนท์ นั้น ทั้ง 3 คน เข้ามาทีหลังก่อนที่จะมีการจัดหาวัคซีน
หมอประสิทธิ์ ยืนยัน ไม่ได้นั่ง ศบค. เป็นแค่ที่ปรึกษา-ไม่ได้ถือหุ้น สยามไบโอไซเอนซ์ แต่นั่งเป็นบอร์ดจริง
นายแพทย์ประสิทธิ์ เผยว่า ตนไม่ได้นั่งเป็นกรรมการ ศบค. แต่จะถูกเรียกไปเมื่อต้องการรับฟังความคิดเห็น แต่ครั้งนี้ที่เข้าไปเพราะต้องการดันเรื่องวัคซีน และตนไม่ใช่ผู้ถือหุ้นของ สยามไบโอไซเอนซ์ แต่เป็นบอร์ดจริง ไม่มีเงินเดือน ซึ่งที่เข้าไปเพราะอยากผลิตยาในราคาที่คนไทยเข้าถึงได้ ส่วนเรื่องการขัดผลประโยชน์ (conflict of interest) ต้องบอกว่า รัฐบาลไทยซื้อวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า จ่ายเงินให้บริษัทโดยตรง และบริษัทก็มาจ้าง SBS ผลิต แต่ที่ผลิตเพราะอยากได้ "Know how" (ความรู้) ต่อไปในอนาตต เพื่อที่จะสามารถผลิตวัคซีนได้เอง ตนเข้าไปนั่งเพราะโดนดึงเข้าไป เขาไปช่วยคิดว่าจะผลิตยาอะไรที่ได้ราคาถูกเท่านั้น
อย่างไรก็ตาม ศ.ดร.นพ.ประสิทธิ์ยืนยันว่า ตนไม่ขอเรียกวัคซีนซิโนแวคว่าเป็นวัคซีนแบบ "คุณภาพต่ำ" ซิโนแวคมีประสิทธิภาพดีเมื่อไม่ใช่สายพันธุ์เดลตา แต่ตอนนี้มันไม่เพียงพอ ก่อนหน้านี้เราคงได้ยินเรื่องตัวเลข 40 ล้าน ซึ่งเราเบรกไปแล้ว หากเอาวัคซีนเข้ามาไม่เหมาะสมกับสถานการณ์อย่างไรก็ต้องเบรก
เภสัช ปห. ถูกสั่งสอบวินัยเนื่องจากเหตุผลทางการเมือง หมอประสิทธิ์ชี้ ตอนดูคนไข้ต้องไม่มีเรื่องการเมืองมาเกี่ยว
ต่อมา เภสัชกรคนหนึ่ง ซึ่งเป็นศิษย์เก่าศิริราชเช่นกัน ได้เข้ามาบอกว่า มีอาจารย์สั่งสอบวินัยเธอ เนื่องด้วยเหตุผลทางการเมือง ทั้งที่ผ่านมา เธอไม่เคยเลือกปฏิบัติใด ๆ และ อาจารย์ประสิทธิ์ มีความคิดเห็นอย่างไร ซึ่ง อ.ประสิทธิ์ บอกว่า ตนเป็นคนค่อนข้างเปิดในเรื่องความเห็นต่างทางด้านการเมือง ขอให้แค่ว่า วันที่เราดูแลคนไข้ ต้องไม่มีเรื่องการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้อง แต่ถ้าโมงยามชั่วโมงอื่น จะคิดต่างทางการเมือง ก็เป็นสิทธิ์ของตน ๆ นั้น
>> อ่านข้อมูลและติดตามสถานการณ์ COVID 19 << ได้ที่นี่
