หมอสูติ ไขข้อสงสัย กินยาคุมกระตุ้นการเกิดลิ่มเลือดจริงไหม - ฉีดวัคซีนได้หรือเปล่า ?

 

            สูตินรีแพทย์ ไขข้อสงสัย กินยาคุมกำเนิดกระตุ้นการเกิดลิ่มเลือดจริงไหม ถ้าหากกินยาคุมหรือยาคุมฉุกเฉินแล้วไปฉีดวัคซีนโควิด 19 ได้หรือไม่ ใช้ยาคุมกำเนิดอย่างไรให้เสี่ยงเกิดลิ่มเลือดอุดตันน้อยลง


            จากกรณีที่โลกออนไลน์มีการส่งต่อข่าวการเสียชีวิตหลังจากฉีดวัคซีนโควิด 19 ของหญิงรายหนึ่ง ซึ่งเพื่อนของผู้ตายตั้งข้อสงสัยว่าผู้ตายกินยาคุมกำเนิดแล้วไปฉีดวัคซีน จะเกิดลิ่มเลือดอุดตันจนเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตหรือไม่นั้น

            เกี่ยวกับเรื่องนี้ วันที่ 29 พฤษภาคม 2564 นายแพทย์โอฬาริก มุสิกวงศ์ สูตินรีแพทย์ ประจำโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ได้โพสต์คลิปวิดีโอผ่าน เฟซบุ๊ก Olarik Musigavong ชื่อคลิป "การแพทย์แปดนาที ครั้งที่ 922 ลิ่มเลือดอุดตัน ยาคุม วัคซีนโควิด" โดย นายแพทย์โอฬาริก ระบุว่า วันนี้ตนจะพูดในเรื่องที่กำลังเป็นประเด็นคือการฉีดวัคซีนโควิด 19 แล้วเกิดลิ่มเลือดอุดตันในปอด ก่อนอื่นต้องขอแสดงความเสียใจต่อครอบครัวของผู้เสียชีวิต อย่างไรก็ดีนั้น ตามข้อมูลที่มียังบอกไม่ได้ 100% ว่าฉีดวัคซีนโควิด 19 แล้วทำให้เกิดลิ่มเลือดอุดตันหรือเปล่า รวมถึงกรณีที่คนไข้กินยาคุมกำเนิดนั้นส่งผลไหม

กินยาคุมกระตุ้นการเกิดลิ่มเลือดจริงไหม

            นายแพทย์โอฬาริก บอกอีกว่า กรณีนี้ตนจะออกมาพูดโดยใช้ 2 หลักการ คือ ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ และประสบการณ์

- ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์

            การที่เราเป็นคนธรรมดาไม่ได้ใช้ยาคุมกำเนิดเลย ก็มีโอกาสเป็นลิ่มเลือดอุดตัน "คนปกติทั่วไปก็สามารถเกิดลิ่มเลือดอุดตันได้" ในผู้หญิงโอกาสที่จะเกิดลิ่มเลือดอุดตันได้คือ การตั้งครรภ์ และหลังคลอด ส่วนการกินยาคุมกำเนิดก็เพิ่มโอกาสในการเกิดลิ่มเลือดอุดตันได้ โดยลิ่มเลือดจะไปอุดตันที่เส้นเลือดดำหรือปอดก็ได้ หลาย ๆ ครั้งเกิดลิ่มเลือดที่ขา แล้วลอยมาที่ปอด ทำให้บางครั้งคนไข้อาจมีอาการขาบวม อยู่ดี ๆ หายใจไม่ออก แน่นหน้าอก

- ปัจจัยใดบ้างที่ทำให้เกิดลิ่มเลือดอุดตันเยอะขึ้นในคนที่กินยาคุมกำเนิด

            1. อ้วน
            2. สูบบุหรี่
            3. ความดันโลหิตสูง
            4. เบาหวาน
            5. ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (PCOS)


- ใช้ยาคุมกำเนิดอย่างไรให้เสี่ยงเกิดลิ่มเลือดอุดตันน้อยลง

            ในกลุ่มนี้แพทย์มักจะไม่แนะนำให้ใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม เพราะเป็นการเพิ่มความเสี่ยง ส่วนยาเม็ดคุมกำเนิดที่มีฮอร์โมนอีสโทรเจนสูง (50 ไมโครกรัม) ก็จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดลิ่มเลือดอุดตันเช่นกัน เพราะฉะนั้นเวลาไปซื้อยาคุมกำเนิด ให้แจ้งเภสัชกรว่าต้องการยาคุมกำเนิดที่มีโอกาสเกิดลิ่มเลือดอุดตันน้อย ก็ให้ดูที่ปริมาณฮอร์โมนอีสโทรเจน ไม่เกิน 50 ไมโครกรัม และต้องดูชนิดของฮอร์โมนโปรเจสตินว่าเป็นรุ่นไหน ซึ่งรุ่น 3 จะทำให้มีโอกาสเกิดลิ่มเลือดอุดตันสูง

กินยาคุมกระตุ้นการเกิดลิ่มเลือดจริงไหม

- การเกิดลิ่มเลือดจากยาคุม และการเกิดลิ่มเลือดจากการฉีดวัคซีน เป็นคนละชนิด

            อย่างไรก็ตาม กลไกการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในยาเม็ดคุมกำเนิด กับการเกิดลิ่มเลือดจากการฉีดวัคซีนโควิด-19 เป็นคนละชนิดกัน หมายความว่า ตามข้อมูลที่มีนั้นการกินยาคุมกำเนิดสามารถฉีดวัคซีนโควิด 19 ได้ เพราะไม่ได้มีข้อมูลว่ามันเกี่ยวข้องกัน

- ถ้ากินยาคุมอยู่แล้วจะไปฉีดวัคซีนต้องทำยังไง

            ทั้งนี้ หากกังวลก็ให้หยุดยาคุมก่อนไปฉีดวัคซีนโควิด 19 แล้วไปใช้การคุมกำเนิดชนิดอื่น

- ต้องหยุดยาคุมนานเท่าไหร่

            หมอก็ต้องใช้ข้อมูลเท่าที่มีมาบอก เช่น ปกติก่อนการผ่าตัดก็ต้องให้หยุดฮอร์โมน 1 เดือน ถ้าอยากให้ร่างกายคลีน ปราศจากฮอร์โมนของยาเม็ดคุมกำเนิดเลย ก็ต้องหยุดยาคุม 1 เดือน

            ย้ำอีกครั้งว่าไม่มีข้อมูลว่าการฉีดยาคุมกำเนิด และการฉีดวัคซีน จะเพิ่มโอกาสการเกิดลิ่มเลือดอุดตัน แต่ถ้าอยากหยุดก่อนไปฉีดวัคซีน ก็ให้หยุดยาคุมกำเนิดชนิดฉีดก่อนไปฉีดวัคซีน 3 เดือน

- ฉีดตอนเป็นประจำเดือนได้ไหม

            อย่างที่บอกว่าไม่มีข้อมูล แต่ผู้หญิงโดยทั่วไปเวลามีประจำเดือนก็ไม่สบายตัวอยู่ ก็ให้เลื่อนฉีดสักหน่อยจะได้สบายใจ เอาเป็นว่าหลังประจำเดือนก็ค่อยฉีดวัคซีน

>> อ่านข้อมูลและติดตามสถานการณ์ COVID-19 << ได้ที่นี่


ขอบคุณข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก Olarik Musigavong



เรื่องที่คุณอาจสนใจ
หมอสูติ ไขข้อสงสัย กินยาคุมกระตุ้นการเกิดลิ่มเลือดจริงไหม - ฉีดวัคซีนได้หรือเปล่า ? อัปเดตล่าสุด 4 สิงหาคม 2566 เวลา 15:25:41 52,375 อ่าน
TOP