ติดโควิดกี่วันหาย ยังตรวจเจอเชื้อไหม จะรู้ได้อย่างไรว่าหายป่วยแล้ว ?

            เป็นโควิดกี่วันถึงจะหายป่วย จะรู้ได้อย่างไรว่าไม่แพร่เชื้อให้คนอื่นแล้ว ถ้าไปตรวจ ATK หรือ RT-PCR จะพบเชื้อไหม รวมข้อมูลที่คนป่วยสงสัยมาบอกให้ทราบกัน
          เมื่อติดโควิด 19 และรักษาตัวมาสักพัก เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเมื่อไรถึงเรียกว่าหายป่วย แล้วต้องตรวจโควิดซ้ำอีกไหม หรือคนที่อยู่ Hospitel จะต้องกลับไปกักตัวต่อที่บ้านอีกหรือเปล่า ใช้ชีวิตปกติได้หรือยัง ชวนมาทำความเข้าใจพร้อมแนะนำวิธีดูแลตัวเองหลังหายป่วย เพื่อจะได้ปลอดภัยกับตัวเองและคนรอบข้างค่ะ
หายป่วยจากโควิดหรือยัง จะรู้ได้ยังไง
โควิด 19

          เนื่องจากการแพร่ระบาดของโควิด 19 ในปี 2565 ส่วนใหญ่เป็นสายพันธุ์โอมิครอนที่ผู้ป่วยมักมีอาการรุนแรงน้อยกว่าสายพันธุ์เดลตา ทางกระทรวงสาธารณสุขจึงได้ปรับเกณฑ์การรักษาโรค โดยแนะนำให้ผู้ติดเชื้อที่ไม่มีอาการ หรือมีอาการน้อยกักตัวที่บ้าน หรือ รักษาตัวที่บ้าน (Home Isolation) แทนการนอนโรงพยาบาล 

          ทั้งนี้ จากข้อมูลแนวทางเวชปฏิบัติ การวินิจฉัย ดูแลรักษา และป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล กรณีโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ฉบับปรับปรุง วันที่ 11 กรกฎาคม 2565 ระบุถึงเกณฑ์การหายป่วย หรือให้ผู้ป่วยออกจากโรงพยาบาล (กรณีรักษาตัวในโรงพยาบาล) ไว้ ดังนี้

ผู้ป่วยที่สบายดีหรือไม่มีอาการ

          เนื่องจากไม่มีอาการป่วยใด ๆ กลุ่มนี้จะได้รับการรักษาแบบผู้ป่วยนอกและกักตัวเองที่บ้าน (Self isolation) หรือรักษาตัวในสถานที่รัฐจัดให้เป็นเวลา 10 วัน โดยไม่ต้องรับประทานยาหรืออาจได้รับฟ้าทะลายโจรตามดุลยพินิจของแพทย์ 

          เกณฑ์หายป่วย : เมื่อแยกกักตัวที่บ้านหรือสถานที่รัฐจัดให้ครบ 10 วัน นับจากวันที่ตรวจพบเชื้อ เช่น ตรวจพบเชื้อเมื่อวันที่ 10 มีนาคม โดยไม่มีอาการป่วยใด ๆ เลย จะถือว่าหายป่วยในวันที่ 20 มีนาคม (ยกเว้นว่าระหว่างรักษาตัวมีอาการหรือความผิดปกติใด ๆ ตรงนี้จะต้องให้แพทย์ประเมินอีกครั้ง)

          สำหรับผู้ป่วยที่ได้นอนโรงพยาบาล แต่มีปัญหาเตียงไม่พอ อาจให้อยู่ที่สถานที่รัฐจัดให้หรือโรงพยาบาล 5-7 วัน และกลับไปกักตัวต่อที่บ้านจนครบ 10 วัน เช่น อยู่โรงพยาบาล 5-7 วัน แล้วอนุญาตให้กลับไปกักตัวที่บ้านต่อจนครบ 10 วันตามเกณฑ์

ผู้ป่วยที่มีอาการน้อย

          กลุ่มนี้จะได้รักษาตัวที่บ้านหรือสถานที่รัฐจัดให้เป็นเวลาประมาณ 10 วันนับจากวันที่มีอาการ โดยรับประทานยารักษาตามอาการที่เป็น

          เกณฑ์หายป่วย : จะถือว่าหายป่วยและออกจากบ้าน หรือสถานที่รัฐจัดให้เมื่อครบ 10 วัน นับจากวันที่มีอาการ เช่น ตรวจพบเชื้อวันที่ 8 มีนาคม แต่วันที่ 10 มีนาคม มีไข้และมีน้ำมูก ก่อนจะรักษาจนหายดีในวันที่ 17 มีนาคม แบบนี้จะเท่ากับหายป่วยในวันที่ 20 มีนาคม (นับจากวันที่มีอาการคือ 10 มีนาคม ไปอีก 10 วัน จะตรงกับวันที่ 20 มีนาคม)

          อย่างไรก็ตาม หากครบ 10 วันตามที่กำหนดแล้ว แต่ยังมีไข้ให้แยกกักตัวต่อไปจนอาการดีขึ้นอย่างน้อย 24-48 ชั่วโมง

         สำหรับคนที่นอนโรงพยาบาล และมีปัญหาเตียงไม่พอ อาจให้อยู่ในสถานที่รัฐจัดให้หรือโรงพยาบาล 5-7 วัน และกลับไปกักตัวต่อที่บ้านจนครบ 10 วัน นับจากวันที่มีอาการ

ผู้ป่วยที่มีอาการหนัก

          หรือกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับเคมีบำบัด ปลูกถ่ายไขกระดูกหรือปลูกถ่ายอวัยวะภายใน 1 ปี ผู้ติดเชื้อ HIV ผู้ที่มีระดับภูมิคุ้มกันบกพร่อง ฯลฯ จะต้องรักษาตัวในโรงพยาบาลหรือสถานที่รัฐจัดให้ 

          เกณฑ์หายป่วย : ผู้ป่วยกลุ่มนี้จะออกจากโรงพยาบาลได้ก็ต่อเมื่ออาการดีขึ้นแล้ว โดยจะต้องกักตัวต่อที่บ้าน ระยะเวลารวมอย่างน้อย 20 วัน นับจากวันที่มีอาการ 

     ทั้งนี้ นอกจากเรื่องระยะเวลาที่ครบกำหนดแล้ว แพทย์จะต้องพิจารณาอาการของผู้ป่วยตามหลักเกณฑ์ดังนี้ ก่อนอนุญาตให้กลับบ้าน  
  • อาการดีขึ้น และภาพรังสีปอดไม่แย่ลง
  • อุณหภูมิไม่เกิน 37.8 องศาเซลเซียส ต่อเนื่อง 24-48 ชั่วโมง
  • อัตราการหายใจไม่เกิน 20 ครั้ง/นาที
  • ระดับออกซิเจนในเลือด มากกว่า 96% ขณะพัก หรือบางคนอาจกลับพร้อมออกซิเจน
ถ้าหายแล้วจะตรวจโควิดเป็นบวกหรือเปล่า
          ผู้ป่วยที่พ้นระยะกักตัวตามเกณฑ์ที่กำหนด คือ ครบ 10 วันหลังมีอาการ (สำหรับผู้ป่วยไม่มีอาการหรือมีอาการน้อย) และประมาณ 20 วันหลังมีอาการ (สำหรับผู้ป่วยอาการหนักหรือภูมิคุ้มกันต่ำ) ไม่จำเป็นต้องตรวจหาเชื้อด้วยวิธี RT-PCR อีก เพราะถึงตรวจก็อาจพบซากสารพันธุกรรมของเชื้อไวรัสที่ร่างกายยังกำจัดไม่หมดหลงเหลืออยู่ในน้ำมูกหรือน้ำลายของผู้ป่วย ซึ่งบางคนอยู่ได้นานถึง 90 วันเลยทีเดียว แต่ตรงนี้ขอให้สบายใจได้ว่า ซากสารพันธุกรรมดังกล่าวจะไม่สามารถแพร่เชื้อไปให้ผู้อื่นได้แล้ว

          ดังนั้นถ้าถามว่า หายป่วยโควิดแล้วไปตรวจโควิด RT-PCR จะเป็นบวกหรือไม่ คำตอบก็คือ มีโอกาสเป็นบวกได้ จากซากเชื้อที่ก่อโรคไม่ได้ การตรวจหาเชื้อซ้ำหลังหายจากโรคแล้วจึงไม่มีประโยชน์ เพราะทำให้เข้าใจผิดว่าเรายังแพร่เชื้อได้ ทั้งที่จริง ๆ คือหายป่วยและไม่แพร่เชื้อแล้ว 
หายจากโควิดต้องกักตัวไหม แพร่เชื้อได้หรือเปล่า
โควิด 19

          ประเด็นนี้ นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค ให้ข้อมูลว่า ผู้ที่หายป่วย คือกักตัวครบตามเกณฑ์ที่กำหนด จัดว่าเป็นผู้ที่พ้นระยะการแพร่เชื้อ และอยู่ในระยะที่ร่างกายฟื้นตัว ดังนั้นไม่จำเป็นต้องแยกกักตัวหรือแยกจากคนอื่นแล้ว สามารถทำงานได้ตามปกติ

         ส่วนผู้ป่วยที่อยู่โรงพยาบาลยังไม่ครบวันที่กำหนด แต่แพทย์พิจารณาให้กลับไปกักตัวต่อที่บ้านได้ กลุ่มนี้จะต้องกักตัวที่บ้านให้ครบกำหนดก่อน เช่น ถ้าอยู่ในโรงพยาบาล 7 วัน ต้องกลับมากักตัวที่บ้านอีก 3 วัน ให้ครบ 10 วัน จึงจะถือว่าหายป่วยแล้ว (กรณีไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ เกิดขึ้น) โดยการกักตัวที่บ้านจะต้องปฏิบัติตามมาตรการอย่างเคร่งครัด  

หายจากโควิดแล้วติดเชื้อซ้ำได้ไหม 
          แม้จะหายป่วยโควิดและมีภูมิคุ้มกันที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติอยู่ แต่ก็มีโอกาสติดเชื้อซ้ำได้อีก โดยเฉพาะสายพันธุ์ใหม่ที่ผู้ป่วยยังไม่มีภูมิคุ้มกัน จึงจำเป็นต้องปฏิบัติตามวิถีชีวิตใหม่ เพื่อป้องกันการรับเชื้อเข้าสู่ร่างกาย และฉีดวัคซีนป้องกันโควิด 19 ให้ครบโดสตามคำแนะนำ
วิธีดูแลตัวเอง เมื่อหายป่วยโควิด
เจลล้างมือ

          สิ่งที่คนหายป่วยจากโควิดควรปฏิบัติเมื่อกลับจากโรงพยาบาล หรือภายหลังรักษาตัวที่บ้านจนครบ 10 วันแล้ว มีดังนี้

          1. สวมหน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผ้าตลอดเวลา เมื่อต้องอยู่ร่วมกับผู้อื่น เว้นระยะห่างทางสังคม
          2. ล้างมือด้วยสบู่และน้ำเป็นประจำ หรือใช้เจลแอลกอฮอล์ สเปรย์แอลกอฮอล์ 70% ถูมือให้ทั่วถึง
          3. ไม่ใช้อุปกรณ์รับประทานอาหารและแก้วน้ำร่วมกับผู้อื่น
          4. ดื่มน้ำสะอาดมาก ๆ 
          5. รับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่ สะอาด 
          6. หากมีอาการท้องเสียหรืออาเจียนให้งดอาหารย่อยยากและอาหารประเภทนมหรือผลไม้สด
          7. นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อให้ร่างกายได้ซ่อมแซมตัวเอง 
          8. งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ งดสูบบุหรี่ หรือยาเสพติดทุกชนิด เพื่อลดการทำลายอวัยวะภายใน
          9. สังเกตตัวเองว่ามีอาการป่วยเกิดขึ้นใหม่หรือไม่ เช่น มีไข้สูง ไอมาก มีอาการเหนื่อยหอบ แน่นหน้าอก หายใจไม่สะดวก เบื่ออาหาร เป็นต้น โดยอาการเหล่านี้เกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการติดโควิด หรือติดเชื้อชนิดอื่น ๆ ควรรีบติดต่อที่สถานพยาบาลเดิมที่เคยรักษา หรือโทร. ปรึกษาสายด่วนกรมควบคุมโรค 1422 
          10. หากต้องไปสถานพยาบาล ให้สวมหน้ากากอนามัยระหว่างเดินทางตลอดเวลา

หายโควิดแล้วต้องฉีดวัคซีนโควิดอีกไหม
วัคซีนโควิด

          ผู้ที่เคยติดเชื้อโควิดสามารถฉีดวัคซีนได้ตามหลักการเดียวกับผู้ที่ยังไม่เคยติดเชื้อมาก่อน โดยในผู้ใหญ่ที่เคยฉีดวัคซีนมาแล้ว 2 เข็ม สามารถฉีดเข็มที่ 3 เพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้หลังจากหายดีแล้ว 3 เดือนขึ้นไป

หายจากโควิด 19 กี่วันถึงฉีดวัคซีนได้ หลังติดยังจำเป็นต้องฉีดไหม

          อย่างไรก็ตาม สำหรับคนที่หายป่วยจากโควิดแล้ว อาจมีอาการตกค้างหลังหายโควิด ที่เรียกว่า Long Covid ตามมา เช่น ปวดศีรษะ ลิ้นไม่รับรสนานไปอีกหลายเดือน หรือบางคนจะรู้สึกหายใจไม่อิ่มเนื่องจากปอดได้รับความเสียหาย ดังนั้น ต้องสังเกตความผิดปกติของร่างกายตัวเอง และหากอาการเหล่านั้นกระทบกับการใช้ชีวิต แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ค่ะ

เช็กอาการหลังหายจากโควิด 19 มีอะไรบ้างที่อาจกระทบสุขภาพไปอีกยาว (Long Covid)

บทความที่เกี่ยวกับโควิด 19

 

* หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดวันที่ 15 กรกฎาคม 2565
 

ขอบคุณข้อมูลจาก : กรมการแพทย์โรงพยาบาลพญาไท ศรีราชา, กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข (1), (2), (3), กรมการแพทย์      

เรื่องที่คุณอาจสนใจ
ติดโควิดกี่วันหาย ยังตรวจเจอเชื้อไหม จะรู้ได้อย่างไรว่าหายป่วยแล้ว ? อัปเดตล่าสุด 15 สิงหาคม 2565 เวลา 09:32:09 378,018 อ่าน
TOP